Kazimierska fara – kościół pw.św. Marcina z Tours stanowi centrum parafii założonej prawdopodobnie już w XI w. Kościół zbudowano około poł. XII w., możliwe, że na miejscu starszej drewnianej świątyni, ale dokładna data jego erekcji, przypisywanej m.in. Piotrowi Wszeborowicowi, nie została ustalona.

W latach 1505-1520, staraniem biskupa poznańskiego Jana Lubrańskiego, który był tutaj proboszczem ok.1485 r., i jego brata, wojewody poznańskiego Mikołaja, kościół został rozbudowany w stylu gotyckim. Kolejne przebudowy, po zniszczeniach z okresu wojen szwedzkich oraz pożarze w 1729 r., zatarły wiele elementów romańskich i gotyckich. W 1859 r. świątynia została wydłużona w kierunku zachodnim. W latach 90. XX w. odsłonięto pozostałości romańskiego portalu w południowej ścianie kościoła. Nad nim, we fragmencie gotyckiego muru, widnieje herb Godziemba rodziny Lubrańskich, właścicieli dóbr kazimierskich w XVI w. Styl romański natomiast jest dziś widoczny jedynie w wątkach części murów absydy, prezbiterium i częściowo nawy, wykonanych z ciosów piaskowca.

Wszystkie trzy fazy budowlanych przekształceń są dostrzegalne w zewnętrznych murach. Kościół pokryty jest miedzianym dachem (1989 r.), natomiast jego wieża, z cebulastym hełmem i latarnią, kryta jest gontem w kształcie rybich łusek.

Wnętrze kościoła zamknięte jest stropem płaskim z polichromią z 1905 roku (autor A. Konkowski), przedstawiającą sceny z życia świętych Pięciu Braci Męczenników. Ich relikwie sprowadzone zostały do Kazimierza Biskupiego z Czech za pośrednictwem katedry poznańskiej (ok.1525 r.). Lokalna tradycja głosi, że kazimierska fara posadowiona została w miejscu celi św. Mateusza Męczennika, a do 1729 r. znajdowało się tutaj mauzoleum tego świętego.

W barokowym ołtarzu głównym (XVII/XVIII w.) znajduje się obraz Matki Bożej Kazimierskiej z 1721 roku. Przy wejściu do świątyni stoi kropielnica (dawna chrzcielnica) z piaskowca z 1512 roku.

Wystrój prezbiterium (1999 r.) dostosowano do wymogów odnowionej liturgii (chrzcielnica, ambona i posoborowy ołtarz z granitu szwedzkiego) i założono witraże: w prezbiterium-z symbolem Ducha Św., w nawie-z wyobrażeniami świadków wiary: św. Józefa-patrona Kościoła Powszechnego, błogosławionego Bogumiła Biskupa-patrona Kościoła Włocławskiego, św. Jadwigi Królowej, św. Kazimierza Królewicza, kardynała Stefana Wyszyńskiego i Jana Pawła II. Witraż nad głównym wejściem przedstawia św. Marcina na tle kościołów kazimierskich.

Odnowiony kościół jest wotum społeczności kazimierskiej na jubileusze 2000-lecia chrześcijaństwa oraz 1000-lecia męczeńskiej śmierci Patronów Kazimierza Biskupiego.

„Kościół św. Marcina”
Od początku drewniany, nieduży.
Wszystkim dostępny, bez przeszkód nijakich.
Mateuszowi za kaplicę służył,
lecz potem dopadły go historii znaki…
Czterykroć w ogniu, niszczony przez wojny,
na straży wiary stał tu permanentnie.
I przetrwał, choć w czas ów niespokojny,
przez starszych braci złupiony doszczętnie.
Wciąż się odradzał, rósł w górę strzeliście.
Drewno, kamień, cegła i Pięciu opieka…
Marcin z Tours patronem był mu oczywiście,
a czas płynął i płynie, jak tutejsza rzeka.
Powstanie Styczniowe, i jego klęska
i późniejsze wojny nie złamały ducha…
Tutaj nikomu nie zabrakło męstwa,
Słowa Bożego lud tu znowu słucha.
(Tomasz Jankowski)

[ngg src=”galleries” ids=”46″ display=”basic_thumbnail”]